Hepatit D

Dr. Murat HARPUTLUOĞLU

İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı e-mail: mharputluoglu@hotmail.com  

Dr. Ulus S. AKARCA

Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı e-mail: ulusakarca@gmail.com  

Hepatit D Nedir?

Hepatit D veya Delta Hepatiti denen hastalık Hepatit Delta Virusu (HDV) ile oluşan karaciğer hastalığına verilen isimdir. HDV bağımsız ve gerçek anlamda bir virus değildir. Hastalık yapabilmek için Hepatit B virusunun zarfına ihtiyaç duyar. HBV’nin zarfını bir manto gibi etrafına sarar ve onun aracılığıyla ancak karaciğer hücrelerinin içine girebilir. Bu sebepten DELTA VİRUSU, HEPATİT B OLMAYAN KİŞİLERDE HASTALIK YAPAMAZ. HDV, hepatit B’nin seyrini ağırlaştırır. HBV infeksiyonunda inaktif taşıyıcılık olduğu halde, delta hepatitinde inaktif taşıyıcılık çok nadirdir ve hastaların büyük çoğunluğu ağır bir hepatit veya siroza sahiptir.  

Delta hepatitinin sıklığı ne kadardır?

Delta hepatiti, sadece B hepatiti olanlarda hastalık yapabildiği için seyrek sayılabilecek bir hastalıktır. Ama ülkemizde Doğu ve Güneydoğu Anadolunun bazı ilçelerinde hepatit B’lilerin %20’sini teşkil edecek sıklıklara ulaşabilmektedir. Siroz olanların yarısının delta hepatiti olduğu bölgelerimiz vardır. Batı bölgelerimizde çok daha seyrektir. Hepatit B’li hastaların ancak %5 kadarında delta infeksiyonu bulunabilir. Bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de delta hepatiti giderek azalmaktadır. Dünyada delta hepatiti ancak belli bölgelerde yoğunlaşmıştır. Örneğin hepatit B’nin yaygın görüldüğü Çin’de delta hepatiti çok nadirdir. Romanya, Brezilya, Pakistan, İran gibi ülkelerde daha sık görülmektedir.   

Delta hepatiti nasıl teşhis edilir?

Hepatit B teşhis edilen yani HBsAg pozitif olan her hastada delta hepatiti araştırılmalıdır. Bunun için anti-delta antikoru bakılır. Antidelta antikoru pozitif bulunan kişilerde HDV RNA testi istenmelidir. HDV RNA pozitifse aktif delta infeksiyonu var demektir.  

Delta hepatitinin belirtileri nelerdir?

Diğer hepatitlerden farklı değildir. İleri siroz evresine kadar hiçbir belirti vermeyebilir. İleri hastalarda halsizlik, yorgunluk gibi özgül olmayan şikayetler olabilir. Siroz geliştiğinde, sirozun şikayet ve belirtileri ortaya çıkabilir. Bunlar karın şişliği, şuur bozulmaları, sarılık, kanamalar olabilir. Kaslarda incelme, deride kırmızı benekler, kıllarda dökülme, erkeklerde meme büyümesi de sirozun belirtileri arasındadır. Hepatit B infeksiyonu varken, ek olarak delta virusunu alan kişilerde akut hepatit belirtileri ortaya çıkabilir.  

Delta hepatitinden korunma

Delta hepatitinden korunma, hepatit B’den korunmaktan ibarettir ve aynı tedbirlerin alınmasını gerektirir. Delta hepatitine has bir aşı yoktur.  

Delta hepatitinin tedavisi

Maalesef hastalığın etkili bir tedavisi yoktur. İnterferonlar az da olsa etkisi gösterilen tek ilaçtır. Çalışması devam eden ilaçlar mevcuttur. İnterferonlar en az bir sene kullanıldığında 5 hastadan 1’inde kısmi bir düzelme sağlanabilir. Bunların çoğu da kalıcı olmamaktadır. İnterferonların yan etkilerinden hepatit B kısmında bahsedilmiştir. İleri karaciğer hastalığı olanlarda interferon kullanmaktan kaçınılmalıdır. Hastaları karaciğer yetmezliğine sokabilmektedir. Hepatit B’dekine benzeyen yan etkisi düşük ağızdan kullanılan ilaçlar geliştirilmemiştir. Nadiren görülen, karaciğeri iyi durumda olan ve karaciğer testleri normal olan kişilerde tedavi vermeye gerek yoktur.   

Kaynaklar

  1. Bichko V, Netter HJ, Wu TT, Taylor J. Pathogenesis associated with replication of hepatitis delta virus. Infect Agents Dis 1994; 3: 94-7. 
  2. Bahcecioglu IH, Sahin A. Treatment of Delta Hepatitis: Today and in the Future – A review. Infect Dis (Lond) 2017; 49: 241-50. 
  3. Rizzetto M, Ponzetto A, Forzani I. Epidemiology of hepatitis delta virus: overview. Prog Clin Biol Res 1991; 364: 1-20. 
  4. Wu JC, Chen TZ, Huang YS, Yen FS, Ting LT, Sheng WY, Tsay SH, Lee SD. Natural history of hepatitis D viral superinfection: significance of viremia detected by polymerase chain reaction. Gastroenterology 1995; 108: 796- 802. 
  5. Elazar M, Koh C, Glenn JS. Hepatitis delta infection – Current and new treatment options. Best Pract Res Clin Gastroenterol 2017; 31: 321-7.